Terug naar vorige pagina
Nabeschouwing – ooggetuige verslag en krantenbericht
Dinsdagmorgen vroeg was de omgeving van het gouvernements hotel reeds afgezet. Op elke hoek 5 agenten met een inspecteur. Bovendien stonden de militairen klaar op het erf van het gouvernementshotel. De Javanen en Hindostanen zaten eerbiedig om het huis waar de Kom zijn informatiebureau had, zooals dat de Oosterlingen doen.
Enkele onder hen, die aan de Kom een bovenaardsche macht toekenden verwachtten: Ik verwacht ogenblik dat hij uit de lucht zou komen vallen. Dit is echt waar en indien U het Oostersche volk kent zult U er niet aan twijfelen.
Om 9 uur trokken enkele groepjes naar het Plein. Dit werd hun niet door de politie belet. Volgens proclamatie mochten ze niet bij groepjes van 3 lopen. Neen, ze wisten dat ze alles klaar hadden om ze op het Plein, vlak voor het gouvernementshotel dichtbij het stand beeld van Wilhelmina, te vermoorden .
In het militaire hospitaal was alles klaar gezet, zelfs voor een kist met verband was gezorgd op het gouvernementshotel, om, zoo als later een politie-agent zei, hun brutaliteit af te leren.
Tegen halftien waren er drie tot vijfhonderd menschen daar— Deze gingen allemaal netjes staan in de rij. Ik zag het met eigen ogen, Dit werd hun niet verboden Waar om zorgde de politie er niet voor, dat deze menschen doorliepen? Was het niet om ze straks te kunnen neervellen?
Om ongeveer kwart voor tien kwam van Haaren. Het volk, dat dacht dat hij kwam om te zeggen, dat de Kom zou worden losgelaten, was blij. Er werd gejuicht. Een inspecteur, Lo A Njoe, werd op ze afgestuurd om hen te sommeren weg te gaan. Maar die arme menschen begrepen hem immers niet. Immers wat had de Kom gedaan? En zou de Kom niet worden los gelaten?
De proclamatie konden deze menschen, die geen Hollands lezen, niet verstaan. En toen de inspecteur weer tot hen wilde spreken, ging een troepje van ongeveer 200 naar hem en dat was aanleiding voor van Haaren om aan inspecteur Kleinhout order te geven om te vuren.
Er werd niet een salvo in de lucht gelost. Neen, direct werd er op los geschoten. De menschen schrokken. Immers er zou tot je gesproken worden en nu werd er geschoten. Vlug werden er drie salvos van 3 schoten gelost
Ik ga U vertellen hoe er geschoten is. Op de 24 gewonden zijn slechts 3 van voren getroffen, alle anderen werden van achteren aangeschoten. Ik weet het, daar ik het later zag. Er is dus op vluchtende menschen geschoten.
Op de Engelsche man Cyril Murray werd speciaal gemikt. Deze man stond bij een der stenen pilaren van het gebouw van financiën. Dit was gesloten. Deze pilaren hebben ongeveer een meter middellijn en logisch is het, dat hij daar dekking zocht. Twee politie-agenten, die echter nog graag een schot wilden lossen leg den op hem aan.
Deze zijn Faverey en Klement. Ze zeiden later, dat hij zeker een aanvoerder was, omdat hij niet op de vlucht was gegaan. Hij had zeker gezien, hoe de anderen van achteren werden geschoten en was zeker bang. Inspecteur Kleinhout kwam op den agent Faverey af, gaf hem een lichte schop en zei hardop : Wacht totdat ik je order geef.
De politie-agent Faverey zei toen: Ja, maar ik moet hem schieten, hij is een van de aanvoerders. Dit alles was goed hoorbaar van uit het gebouw der secretarie waarvoor ze stonden. Nu dan, zei Kleinhout; Jij Faverey, schiet hem neer. De man wilde wegloopen, maar te laat! Hij werd door Faverey, die scherpschutter is, door long en hart van achteren geschoten. Indien de officier van gezondheid, die de sectie later deed, zou willen beweren, dat hij niet van achteren werd aangeschoten, zal hij dit niet kunnen, want ’t werd door menschen, die er bij tegenwoordig waren, reeds buiten verteld.
Diezelfde kogel heeft een gat geslagen in de stenen pilaar van financiën. Deze man viel morsdood en velen der menschen, die op de gouvernements gebouwen waren daar werden er ziek van, Van een ambtenaar hoorde ik dat de heer Kikkert, gouvemements secretaris, op en neer liep en steeds, maar zei ‘ maar dat is moord zoo te schieten op een weerlooze troep, en wat hebben die menschen eigenlijk gedaan ? De heer Esser, refendaris, riep hetzelfde”
Zie volgende pagina