Terug naar vorige paginaFrans Pavel Vaclav Killinger (Hodenyi (Hongarije), 1876 – 1936) was een Hongaars militair die in Suriname een vrijstaat wilde vestigen met hemzelf als dictatoriaal president. Killinger werd geboren te Hodenyi (Hongarije). Hij nam in 1894 dienst in het leger van Oostenrijk-Hongarije, maar werd na enkele jaren ontslagen. Op 18 december 1899 kwam hij in Suriname aan en in 1904 had Killinger het in Paramaribo tot inspecteur van politie gebracht.
In 1908 zou de Nederlandsch Indische Gasmaatschappij een concessie krijgen voor de levering van stadsgas in Paramaribo. Met de bouw van de hiervoor noodzakelijke gasfabriek werd nog datzelfde jaar begonnen. Killinger vond echter dat voor de stad elektriciteit moest worden opgewekt, met een waterkrachtcentrale. Daarnaast zou de corruptie worden uitgebannen en zou alle macht voortaan bij de politie berusten. Killinger concludeerde dan ook dat hij via een staatsgreep dictator wilde worden van een in Suriname te vestigen vrijstaat, met als meest opmerkelijke agendapunt dat de gasfabriek te Paramaribo niet zou worden gebouwd.
Killinger dacht voor zijn plannen op steun van de arme inlandse bevolking te kunnen rekenen, met name op de arbeiders van Brits-Indische herkomst. Tijdens een verlof in Europa besprak hij zijn ideeën met enkele geldschieters. De gasfabriek was overigens inmiddels voltooid. Terug in Suriname zette Killinger met zes andere avonturiers een samenzwering op touw.
Op 14 mei 1910 werd de samenzwering door de voormalig politiebeambte Schoonhoven verraden. In april 1911 vond de rechtszitting plaats. Killinger werd naar Nederland overgebracht waar hij vijf jaar moest zitten. Hij overleed in 1936 in Turkije. De geschiedenis staat bekend als het Killinger-complot, en was onderwerp van een liedje met onder andere de strofen Killinger meki kabaal en Schoonhoven broko schandaal. Er werden zelfs aardewerken schotels uitgebracht met deze teksten erop.
Doordat Killinger in spottende teksten achteraf is geridiculiseerd wordt afbreuk gedaan aan de ideeën die hij had. Die waren nog niet zo slecht; een waterkrachtcentrale in plaats van een gasfabriek, en de wens tot het uitbannen van corruptie.
Auteur: Nico Eigenhuis