De mysterieuze Dr Noir

  De mysterieuze Dr Noir Een uit Suriname afkomstige alternatieve geneesheer kreeg in de 19e eeuw een bijnaam in vele talen, zoals de Zwarte Dokter, the Black Doctor en le Docteur Noir. Zijn levensloop kende hoge pieken en diepe dalen. Jan Hendrick Vries -ook wel De Vries- (1805-1873) werd in Suriname geboren en moet er zijn opgebracht in een omgeving waarin er veel aandacht was voor spiritualiteit, religie en natuurgeneeswijzen. Het was de tijd dat de katholieke kerk er een twijfelachtige reputatie opbouwde met het in de rivieren dopen van inheemsen en het kerstenen van veroordeelden. Hij verhuisde hierna naar Trinidad, en woonde vervolgens in America, Nederland en Londen waar hij ‘vreemde’ geneesmiddelen importeerde en ageerde tegen de “Roomse afgoderij”. Hierna kwam hij in 1853 in Parijs terecht. In 1854 claimde hij er een geneesmiddel tegen kanker te hebben gevonden en benaderde hij bij herhaling ziekenhuizen met het aanbod om met zijn kennis patiënten voor hen te genezen. Als geneeskundige schreef hij een alternatief medisch handboek en een behandelingswijze tegen cholera. Hij bracht hiernaast in Parijs brochures uit waarin zijn wens vermeld stond om voor zijn nieuwe godsdienst een tempel te doen verrijzen aan de Champs Elysées. Als geneesheer verkreeg hij een grote reputatie doordat hij in 1858 de uitvinder van de saxofoon, Adolphe Sax, genas met kruiden uit Maleisie nadat deze kwaadaardig tumor op zijn lip had ontwikkeld. Sax zou hierna nog een hoge leeftijd bereiken, maar diens sax zou als the Devil’s Horn later de ban uitgesproken krijgen door de Paus. Hierna had Jan Hendrick Vries een ontmoeting met Napoleon III en kwam hij in contact met de zieke muzikant Berlioz die hij tijdelijk verlichting kon brengen, maar die na terugkeer van zijn klachten zo zijn twijfels kreeg over Dr Noir. In 1859 zou hij door geneesheer Ch. Fauvel als ‘kwakzalver’ worden ontmaskerd in zijn boek La vraie verite sur M. Vries, dit le Docteur Noir. Het zou hem 7 maanden gevangenisstraf opleveren, en hierna bracht hij zijn leven in relatieve anonimiteit door. Bij zijn overlijden in 1873 was hij berooid en moest hij voor rekening van de Franse staat worden begraven. Alvorens het zover was schreef J.H. Vries in 1866 zijn condoleances aan de weduwe Lincoln. Bijgevoegd had hij voor haar een recept tegen de pest.  

  Auteur: Nico Eigenhuis