Elise Haighton

De feministe Elise Haighton kwam in 1885 naar Suriname als gouvernante voor de dochter van gouverneur H.J. Smidt. Na diens vertrek in 1888 bleef ze nog een aantal jaren in Paramaribo werkzaam als lerares aan de ULO.

Elise Haighton (1841-1911) werd in Amsterdam geboren. Na het overlijden van haar vader voorzag ze in haar inkomsten door als onderwijzeres aan het werk te gaan. Zij behaalde de akte mo-Nederlands en werd daarna lid van de vrijdenkersvereniging De Dageraad.

Ze riep vrouwen op een gelijke toegang tot onderwijs en arbeidsmarkt te bevechten en gelijk stemrecht te eisen. Ze inspireerde hiermee Aletta Jacobs tot haar kiesrechtactie, maar voelde zich verraden toen nadien dezelfde Aletta Jacobs in 1884 een relatie begon met Carel Victor Gerritsen.

Direct hierna vertrok ze in 1885 naar Suriname met gouverneur Hendrik Jan Smidt. Ze werd er lerares aan de in 1887 door hem geopende Gecombineerde school, de latere Hendrikschool, en in datzelfde jaar behaalde ze haar akte Engels. Naast haar werk als onderwijzeres verzorgde ze in Paramaribo ook lezingen.

In 1892 keerde ze terug naar Nederland. In 1898 leverde ze een bijdrage aan de tentoonstelling over Vrouwenarbeid in Den Haag waar ze zich hard maakte voor de bijdragen van de zwarte Surinaamse Louise Yda. In 1899 was zij een van de oprichters van de Vereniging ‘Oost en West’.

In 1908 betuigde ze haar sympathie met de Engelse militante suffragettes, maar van hun succes zou ze niets meekrijgen omdat ze in 1911 kwam te overlijden.

Auteur: Nico Eigenhuis