Botany Bay

← Terug

Botany Bay

       Vorige pagina

Plantage Botany Bay in Nickerie is begin 19e eeuw opgezet door William Christie, die behoorde tot de Schotten die in de 19e eeuw diverse plantages oprichten en overnamen. Ze namen daarbij diverse initiatieven tot modernisering. Er is ook nog een verrassende link naar uitvinder Jan-Ernst Matzeliger.

Op de afbeelding een plantage te Nickerie
Op de afbeelding een plantage te Nickerie

Botany is in Schotland gelegen bij Glasgow. De naam Botany Bay is vooral bekend doordat er een gelijknamige grote baai te vinden is in het Australische Sydney waar een strafkolonie te vinden was.

Wie de naamgeving van de plantages in Suriname kent verbaast het niets dat daar ook een plantage te vinden is die Botany Bay heet, en de naam wellicht te danken heeft aan balorigheid van de eigenaar.

Het plaatst de voormalige eigenaar William Christie direct in de lijn van de Schotse Highlanders in de West, die veelal afstammen van “The Queen’s Own Cameron Highlanders of 79th”. Dit infanterie regiment van het Britse leger is opgericht in 1793 door Sir Alan Cameron of Erracht en is vernoemd naar een van de machtigste Highland Clans.

Het werd naar West-Indië gestuurd in 1795 in verband met de onrust in de regio.

De plantages aan de linkeroever van de Nickerie werden pas omstreeks 1825 aangelegd. Botany Bay was een koffieplantage die eigendom van William Christie sr. en later in handen van zijn zoon William Christie junior die het in 1837 van de hand deed.

Zoals meerdere eigenaren uit dit gebied kwam Christie uit het graafschap Aberdeenshire in Schotland. De Christies waren eerder van 1820 tot 1824 ook eigenaar van de katoenplantage Hope aan de kust bij Nickerie. Hiernaast kochten ze plantage Picardië aan de Commewijnerivier die omstreeks 1830 van een koffieplantage werd omgezet in een suikerplantage waarbij voor de verwerking een stoommachine werd ingezet.

Er woonden in Suriname nog meer Christies, zo was Helena Jane Christie eigenaresse van plantage Twijfelachtig aan de Cotticarivier waar in 1852 Jan Ernst Martzil geboren werd als zoon van Ernst Carel Martzilger en slavin Aletta. De Schot Alexander Christie was gehuwd met Maria Martzilger (de zus van Ernst Carel). Hun woning aan de Dominee-straat naast Vaco stond bekend als de Christie-djari. Hun neefje Jan-Ernst groeide er op en hij werkte op 10 jarige leeftijd op de machinewerkplaats van de Dienst Koloniale Voertuigen aan de Saramaccastraat.

Deze kleine knul zou later wereldberoemd worden als de uitvinder van de schoenzwikmachine onder de naam Jan Ernst Matzeliger.

 

 

 

  Auteur: Nico Eigenhuis