Verkeersagente

 

Verkeersagente – Verginia Sussenbach in Paramaribo 1960.

 

 

 

Verwijdering Barnet Lyon

 

Verwijdering Barnet Lyon

Het borstbeeld van agent-generaal Barnet Lyon “KOELIE PAPA” is verwijderd.

Dit beeld is symbool voor de kolonisator en wordt nu eindelijk weggehaald, klinkt cultuurkenner Jan Soebhag opgelucht. Dit is een heel belangrijk moment voor de Surinaamse geschiedenis, waar wij het dekolonisatieproces opgang brengen.

De moslima Tetary leidde op 24 september 1884, de opstand van medecontractarbeiders te plantage Zorg en Hoop (Commewijne). Zij werd tijdens deze heftige verzetsstrijd op 26 september 1884 van achteren neergeschoten in opdracht van Lyon, zegt Soebhag. Hij was een moordenaar en verantwoordelijk voor nog meer moorden zoals die te Mariënburg en Zoelen.

Cultuurdirecteur Elviera Sandie is namens de regering aanwezig en kijkt hoe manschappen van het Directoraat Cultuur het beeld tot de grond verwijderen. De huidige generatie leidinggevenden heeft de durf om zaken te realiseren, die betrekking hebben op het herschrijven van onze geschiedenis, zegt zij. “Dit om zaken in het juiste perspectief te plaatsen voor onze voorouders, helden en heldinnen. Dit vereist moed en visie”. Behalve het herschrijven moeten er ook fundamentele wijzigingen worden aangebracht in ons denken en onze omgeving. Het zijn contractarbeiders geweest die Surinamers zijn geworden. Zij hebben bloed, zweet en tranen vergoten ter ontwikkeling van dit land en dit moeten de generaties na ons weten.

Behalve de ellende voor de Brits Indische contractarbeiders is Lyon ook onrechtvaardig geweest naar de Afrikaanse slaven en Chinese contractarbeiders, vult Soebhag aan. Hij kende geen pardon en had alleen geld en productie voor het moederland voor ogen. Hij staat onterecht hier. De heldin Tetary verdient deze bijzondere plek naast het Presidentiële Paleis, de hoek waar de Grote Combéweg en de Henck Arronstraat elkaar kruisen, benadrukt Soebhag.

Het borstbeeld van Lyon ‘Koelie papa’ is in 1908 door zijn pleegzoon Sital geplaatst – in naam en uit dank – namens de immigranten zogezegd. De autoriteiten belast met monumentenzorg worden nog geïnformeerd over de ontmanteling, zegt Sandie. Afhankelijk van hun advies wordt dan een andere plek voor het beeld van Lyon gekozen. Met de plaatsing van Tetary krijgen Surinamers een plek waar zij tot bezinning kunnen komen over de belangrijkheid van deze grote persoonlijkheden, die wij helden en heldinnen noemen.

 

 

  Cheryll van Leewaarde

Afobakadam Brokopondo

 

 

Het oerwoud achter de Afobakadam in Brokopondo komt door de sluiting van de dam langzaam onder water te staan. In het dorp Koffiekamp staan het dorpshuis, de kerk en de huizen half onder water. Met archiefmateriaal van de sluiting van de stuwdam door gouverneur Archibald Currie.

1 mei 1964

[fb_vid id=”photo_id”:”10219869565864911″”][fb_vid id=”10219869565864911″]

 

 

  Cheryll van Leewaarde

Van Raders

 

Van Raders

Van Raders dacht medio 19e eeuw als gouverneur van Suriname een onbeheerd Oostenrijks schip – De Venezia- van landswege te verkopen. Het leverde een diplomatieke rel op en kostte hem zijn gouverneurschap.


Reinier Frederik baron van Raders (1794-1868) trad op elfjarigen leeftijd als stuurmansleerling in ’s lands dienst. Kort hierna werd hij naar de landmacht overgeplaatst en naar Sint Maarten gedetacheerd. Daar krijgsgevangen gemaakt bleef hij tot december 1813 in Engeland en keerde daarna naar Nederland terug.

In 1821 werd hij kapitein-adjudant van de gouverneur van Curaçao. In 1836 werd hij gezaghebber van Curaçao en Onderhorigheden. Hij ijverde er in het bijzonder voor de verbetering van de landbouw, waartoe hij ook nieuwe cultuurplanten invoerde. Als een bewijs van de goedkeuring van koning Willem II van zijn ijverige pogingen tot verbetering van de toestand van de eilanden, werd hem bij Koninklijk Besluit in 1843 de rang van kolonel toegekend.

In 1845 werd hij tot gouverneur van Suriname benoemd. Hij deed er pogingen om bij de vrije inheemse bevolking de afkeer van de landbouwarbeid te overwinnen en er werd onder zijn bewind enige verbetering in het lot van de slaven bracht. Gedurende zijn bewind werd de handel en scheepvaart op de kolonie voor alle volken opengesteld.

In 1851 raakte het onder Oostenrijkse vlag varende schip de Venezia in Paramaribo onbeheerd, omdat de kapitein en enige matrozen aan de gele koorts waren overleden en de overige bemanning het schip had verlaten. Van Raders gelastte de verkoop van de Venezia op basis van de wet onbeheerde boedels van Suriname, met verandering van de naam van het schip naar Sarah Henriette.

Van Raders doorkruiste hiermee het beleid dat in 1850 zorgde voor de openstelling van het land voor handel door alle volken.

 

Het leidde tot de nodige verwikkelingen tussen de Oostenrijkse en de Nederlandse regering en resulteerde erin dat in december 1851 aan Van Raders ongevraagd eervol ontslag werd verleend.

 

  Auteur: Nico Eigenhuis

Paramaribo video-Jan 1948

 

Paramaribo

Impressies van mooie en goede en lelijke en slechte dingen in paramaribo, de hoofdstad van Suriname. Shots: – luchtopnamen Paramaribo; – straatshots en stadsshots: oa gouvernementspaleis en andere fraaie vrijstaande openbare gebouwen, velen in oudhollandse stijl, allen gelegen aan ruime, goed geplaveide straten; standbeeld Koningin Wilhelmina; spaarzaam verkeer (enkele ezelskarren); winkelstraten met veel chinese uithangborden; straathandel; – achterbuurten: kleine aaneengeregen krotten; was hangt aan uitgespannen waslijnen tussen de “huizen”; “vuil” en armoedig “geklede” volwassenen en kinderen lopen blootsvoets over de niet geplaveide nauwe “straatjes”; open riolen met stilstaand water; – nieuwbouwwijk met arbeiderswoningen (nog niet bewoond); ext. Huizen.

1 januari 1948

[fb_vid id=”photo_id”:”10219840895428168″”][fb_vid id=”10219840895428168″]

  Cheryll van Leewaarde

Melkcentrale opening

 

15 april 1961

Feestelijke opening van een melkcentrale in Paramaribo, met oa de minister van Economische Zaken van Suriname L.C. Zuiverloon, vice-premier H.A. Korthals en acht meisjes die de verschillende bevolkingsgroepen vertegenwoordigen. Vervolgens bekijkt de jeugd samen met Severinus D. Emanuels, premier van Suriname, de centrale.

 

[fb_vid id=”photo_id”:”10219840753624623″”][fb_vid id=”10219840753624623″]

 

 

  Cheryll van Leewaarde

Boeren

 

 

Boeren

1893

Nazaten van Hollandse boerenkolonisten uit 1845, bij hun boerderij in Kasabaholo. Boeren of ‘Boeroes’ zijn afstammelingen van Nederlandse boeren die zich in de jaren veertig van de 19e eeuw in Suriname vestigden in een ‘proeve’ tot landbouwkolonisatie. Een groep van 17 gezinnen, 104 personen, vestigden zich aan de Saramaccarivier.

De vestiging was slecht voorbereid: de grond was drassig, woningen waren niet gereed, bouwgrond, gereedschap, vee, levensmiddelen en drinkwater ontbraken. Spoedig kwam een tweede groep van 12 gezinnen. Er brak een epidemie uit en de ‘proeve’ werd een catastrofe. In 1853 was meer dan de helft van de kolonisten overleden. Een klein aantal werd gerepatrieerd, de overblijvers vestigden zich in de omgeving van Paramaribo.


 

 

 

 

 

 

 

De familie Meurs

 

Meurs

De familie Meurs kent zowel een Nederlandse als een Surinaamse tak. Voordat de in Paramaribo geboren Paulus Meurs in Nederland in het huwelijk trad werd hij de stamvader van de Surinaamse familie Meurs. De naam Meurs is in Suriname verbonden aan de Meursweg.

De in Paramaribo geboren Paulus Carel Gerard Meurs (1794-1825) was de zoon van Willem Simon Quirijn Meurs en Gerardina Hoijer van Brakel. Hij trouwde in 1818 in Den Haag met de in Breda geboren Seijna Pauline Caroline Wilhelmina Brunet de Rochebrune. Hun in 1821 geboren dochter Eleonore Charlotte Meurs trouwde in 1845 met Johannes Gerken.

Plantage Visserszorg

 

Eleonore Charlotte Meurs was buiten gemeenschap van goederen getrouwd en was mede-eigenaresse van de Surinaamse plantages Visserszorg, Lauzanne en Rouxgift, die werden beheerd door Planteau.

 

In 1855 kocht het echtpaar buitenplaats Kraaijbeek in Driebergen. Het echtpaar Gerken-Meurs was zeer vermogend, met naast te Driebergen ook bezittingen in Amsterdam, Rijsenburg (met o.a. de buitenplaats Pietersberg) en Zeist/Austerlitz.

 

Paulus Carel Gerard Meurs had voor zijn huwelijk in Nederland een relatie met Chrisje (Christina) de Mesquita, die in Suriname circa 1795 werd geboren. Zij was een dochter van Isak Abraham Bueno de Mesquita en Deborah van Mesquita.

 

Chrisje is de stammoeder van de Surinaamse families Meurs en Gillard (Gill’ard). Met Meurs kreeg ze Jacques Guillaume Meurs (1816- 1892) en Gerhardina Paulina Christina Meurs (1817–1869). Nadat Paulus Carel Gerard Meurs in 1817 naar Nederland vetrok kreeg Chrisje een relatie met Abraham Creigh Gillard met wie ze ook kinderen kreeg.

 

 

  Auteur: Nico Eigenhuis

 

p.s. De meursweg was vroeger de enige verbindingsweg tussen de Indira Ghandiweg (Pad van Wanica) en Martin Luther Kingweg (Paranam Highway) en liep door Onverdacht (Biliton) naar Paranam

 

[su_gmap address=”Meursweg Suriname”]