Veerboot Maratakka

← Terug

De Veerboot Maratakka

       Vorige pagina

“Een pontje voor de Surinamerivier.” luidde het onderschrift bij deze foto van 25 februari 1931. Dat pontje was de veerboot Maratakka, die op het dek van het Noorse stoomschip Belmovia de overtocht van Nederland naar Paramaribo zou maken. De Maratakka was gebouwd op een Nederlandse werf en was bestemd om de veerdienst Paramaribo-Meerzorg te gaan uitvoeren. Het scheepje woog 60 ton en was voorzien van een 100 PK dieselmotor. Aanleiding voor de bouw was het besluit uit 1928 van het Surinaamse Gouvernement om zelf een geregelde veerdienst op bovengenoemd traject te gaan onderhouden.

foto van Plantage Jagtlust.Op dit traject was sinds begin jaren twintig, met wisselend succes, alleen een particuliere veerdienst actief. Met de nieuwe veerdienst wilde men ook het overzetten van auto’s en karren mogelijk maken. De Maratakka had een capaciteit om het vervoer van twee grote of drie kleine auto’s mogelijk te maken. Aan beide zijden van de Suriname rivier waren er hiertoe grote steigers met een beweegbaar eindstuk gebouwd, zodat het veer bij alle getijden zijn werk kon doen.
Half maart arriveerde de Maratakka in Suriname en een week later werd een succesvolle proefvaart gehouden.

Er werd veel van de nieuwe verbinding verwacht, vooral met betrekking tot verdere ontwikkeling van Meerzorg en het Commewijnedistrict. Toch waren er ook pessimistische geluiden, zoals onderstaande ingezonden brief in de Surinamer.
“Wij kunnen nog voor aardige verrassingen komen te staan met deze veerpont, zooals dit meestentijds het geval is met hetgeen van elders ontvangen wordt.

De motoren van deze boot zijn n.l. gloeikop motoren, zoodat er van een vlugge aanzetting geen sprake kan zijn. Tijd is geld, zegt een Hollandsch spreekwoord, doch haast u langzaam, is er ook één.”
De verrassingen kwamen er zeker, maar eerst was er nog de feestelijke opening van de nieuwe verbinding Paramaribo-Meerzorg met de nieuwe boot.

Een succes, afgaande op dit krantenverslag.

“Maandagmorgen om 9 uur had de officiële opening van de veerdienst Paramaribo -Meerzorg plaats. De Gouverneur met adjudant, dochter en zoon, hoogwaardigheidsbekleeders, leden van de Raad van Bestuur en de Kol. Staten, vertegenwoordigers van de handel en de Pers woonden deze plechtigheid bij. De heer Selivanowsky, directeur van openbare werken en verkeer, hield een toespraak waarin hij de gouverneur prees om het inzicht dat voor de economische ontwikkeling van het land, goede verbindingswegen noodzakelijk zijn. Nadat de dochter van de gouverneur het traditionele lint had doorgeknipt ging het gezelschap aan boord, samen met de twee auto’s van de gouverneur en de dienst Openbare werken.

Na 12 minuten varen was de andere oever van de rivier bereikt. Het gezelschap werd verwelkomd door de Distr. Commissaris, de heer Thurkow, de heeren Schnitger, Folmer en Mastenbroek. Elf auto’s plus de twee van de stad meegenomen stonden te wachten op de gasten voor een rit naar St. Nw. Amsterdam. De route ging met een gemiddelde van 18 mijlen voor een groot deel langs een schitterende weg. Na 40 minuten werd station Nw. Amsterdam bereikt.

De Gouverneur nodigde de gasten uit hem te volgen naar het commissariaat, waar hij eenige toelichtingen over de weg wilde geven. Z. Ex. zeide dat het opgevallen zal zijn dat behalve dat gedeelte van de weg dat door Meerzorg gaat, het andere gedeelte niet overal even veilig is. Reeds is er begonnen om verbetering aan te brengen. Hierna stelde de gouverneur de aanwezigen in de gelegenheid om vragen te stellen. In antwoord op een vraag over de bereikbaarheid van de steiger bij Meerzorg, werd geantwoord dat ook gezorgd wordt voor degenen die van de kant van Peperpot komen. Er wordt nl. een verharde weg gelegd lopende over het voorland van de plantages.

Hierna werd de terugrit ondernomen. Langs koffievelden van de plantages en rijstsawahs, waar de rijstplantjes een groene tapijt vormden, snorden wij terug naar de Maratakka. Een koele dronk werd aangeboden, waarna de Gouverneur het woord nam om te wijzen op de aanwinst die door deze verbinding verkregen is. Spr. hoopte dat deze dienst bij zou dragen aan het succes van de plantages. Een dronk werd uitgebracht op het succes van deze verbinding. De Maratakka zette zich wederom in beweging en na een kwartier was Paramaribo bereikt.”

Tot zover het verslag.

Vele nieuwsgierigen maakten in de daarop volgende weken een tochtje naar de overkant. Men ging de overkant ook ontdekken voor vertier en ontspanning in de weekeinden. Zo werden op één van de drukste zondagen 711 personen, 250 fietsers en 25 auto’s overgebracht. De nieuwe dienst leek een gouden greep.

Daar kwam abrupt een einde aan toen bij een overtocht op 3 februari 1932 de motor kuren vertoonde en vast liep. Oorzaak bleek, na lang onderzoek, een verbogen krukas te zijn, waarschijnlijk omdat de motor warm liep door onvoldoende smering. De reparatie verliep ook niet vlekkeloos. Uiteindelijk was de boot ruim 6 weken buiten bedrijf. De barkas die ter vervanging de dienst verzorgde kon geen karren en auto’s vervoeren; groot bezwaar voor allen die op de nieuwe dienst waren gaan vertrouwen en ook hun zakelijke activiteiten daaraan hadden aangepast. Enkele maanden later was het weer mis en moest een nieuwe krukas gemonteerd worden.

Deze storing leek het startsein voor een reeks tegenslagen.

Spoedig daarop moest het schip wegens schoonmaakwerkzaamheden uit de vaart worden genomen. Het bleek dat het onderwaterschip zoveel aangroei gekregen had dat de snelheid merkbaar terug liep. Een euvel dat zich in jaren daarna frekwent voor zou doen. Al na anderhalf jaar bleek het dak aan reparatie toe.

De jaren daarop was het scheepje vaak buiten dienst, zowel voor regulier onderhoud als ook door onverwachte motorstoringen. Geregeld werd in de kranten hierover geklaagd, vooral ook omdat het ingezette vervangend vervoer geen capaciteit had voor auto’s en karren. De behoefte aan een grotere vervoerscapaciteit wanneer de Maratakka wel in de vaart was, werd steeds duidelijker.

Een krantenbericht uit oktober 1948:
“Nieuws van Overal. Bij het week-einde zwermen de mensen uit voor ontspanning. Om dit even te illustreren het volgende: gisteren voeren er met het veer 1176 volwassenen en 163 kinderen naar Meerzorg; totaal dus 1339 mensen. Ook gingen er 15 auto’s en 8 stationwagens en trucks mee. De Maratakka kon dit niet alleen af; zij werd dan ook geholpen door de Saramacca.”
In September 1949 kreeg de Maratakka een nieuwe motor. Door een kleine verbouwing werd het aantal autoplekken uitgebreid van drie naar vier.
Toch was dit ook niet genoeg. Een oplossing werd niet snel gevonden.

Uiteindelijk werd pas in 1954 de kleine Maratakka vervangen door de grotere en snellere Ansoe.
In de latere jaren kwamen de veel grotere veerboten Metapica en de Maratakka ll in de vaart op het traject Paramaribo-Meerzorg. Met de opening van de Wijdenboschbrug kwam een einde aan de veerdienst.Juist de laatste tijd wordt er, omdat die brug overbelast is, weer gesproken over een nieuwe veerdienst speciaal voor het zware vervoer.

 

 

  Auteur: Jacob van der Burg