Surinaamse Schrijvers

Ismene Krishnadath

Mijn naam is Ismene Krishnadath en ik ben in Suriname vooral bekend als schrijfster. Deze webpagina geeft dan ook voornamelijk informatie daarover. Lezers willen vaak meer weten over de persoon achter de auteur. Speciaal voor hun dit stukje. Tot nu toe heb ik best een interessant leven gehad. 1956 - 1989 Ik zag het levenslicht op 25 januari 1956 in Paramaribo in het 's Lands Hospitaal. Ik ben het tweede kind van het echtpaar D. Krishnadath - I. Jap-A-Joe.

Tot mijn zesde jaar heb ik in Paramaribo en in verschillende districten gewoond (mijn ouders waren onderwijzers), vandaar mijn liefde voor ruimte, natuur en rust.

Van mijn zesde tot mijn dertiende woonde ik in Utrecht (Nederland) waar mijn vader geschiedenis studeerde. Op de lagere school schreef ik vaak opstellen, meestal over Suriname.

Toch vond ik Holland best leuk. Ik had een stel ondernemende, levenslustige en brutale vrienden. Het huizenblok waar wij woonden was gebouwd voor zesendertig gezinnen en stamde nog van voor de Tweede Wereldoorlog. Er was geen centrale verwarming, de huizen weden gestookt met kolenkachels en onder de trap die ging naar de eerste etage, in de gemeenschappelijke hal met postbussen, was een luik die toegang gaf tot een gemeenschappelijke schuilkelder. Vlakbij waren grote grasvelden en een heuvel waar je in de winter, als het gesneeuwd had, met je slee vanaf kon glijden. Er was een kanaal met hoerenboten en aan de overkant van het kanaal een enorme zandvlakte waar bouwbedrijven grote op hotels lijkende flatgebouwen uit de grond stampten. Dat is later Overvecht geworden. Op fietsafstand had je eendenvijvers en appelboomgaarden. Ik groeide op in een omgeving die uitnodigde tot verkenning en avontuur.

Nadat pa was afgestudeerd keerde ons gezin terug naar Suriname. Pa, die nu alweer een hele tijd is overleden, was een rasechte nationalist, die ons met de Surinaamse vlag op de schoorsteen (het was toen nog de vlag met de sterretjes) opvoedde. In Suriname ging ik naar de Froweinschool en daarna naar de Algemene Middelbare School. Op de Froweinschool werd ik me voor het eerst duidelijk dat ik behalve Surinaamse nog iets anders was. Wat precies, was niet zo duidelijk. "Ben je Hindostaan?" vroeg de juffrouw mij, want ze moest mijn etnische afkomt in het schoolregister invullen. "Je hebt wel een Hindostaanse achternaam, maar je lijkt niet op een Hindostaan." Ja, er zijn wel meer mensen die in de war raken als ze me zien. Zelf maak ik me er niet meer druk om. De kleurrijke Surinaamse samenleving is een van mijn belangrijkste inspiratiebronnen geworden bij het schrijven.

Na als beste te zijn geslaagd van de Algemene Middelbare school (1973) vertrok ik opnieuw naar Nederland, in eerste instantie om Nederlands te studeren, want mijn schrijftalent was zowel mijn ouders als de leraren niet ontgaan.

Nederlands werd niets. Het lukte me niet begrip op te brengen voor de Middeleeuwse en andere historische Nederlandse literatuur. Van Marieke van Niemeughen had ik nog nooit gehoord en dat de Metsiers over de trauma's van de tweede wereldoorlog ging ontging me totaal. Op de AMS waren dit soort onderwerpen van het rooster geschrapt. In de jaren vlak voor de onafhankelijkheid voerden nationalisten het hoogste woord op de middelbare scholen. We moesten werk van Dobru en Shrinivasi bestuderen.

Ik koos een nieuwe studie. Het werd Pedagogiek. Deze studie rondde ik in 1979 af, waarna ik onmiddellijk terugkeerde naar Suriname Het Hollandse klimaat was mij te deprimerend en het land van mijn jeugdjaren bood minder avontuur en uitdaging dan de nieuwe republiek waar ik mijn roots had. Ik was de eerste persoon die in Nederland de Surinaamse nationaliteit aanvroeg. Bij wijze van erkenning hoefde ik de kosten voor het paspoort niet te betalen.

In 1982 ben ik getrouwd. Ik vertel liever niet met wie. Zo heb ik toch nog wat privacy. Ik heb twee zonen. De een is in 1983 geboren en de ander in 1984. Mijn kinderen zijn een grote inspiratiebron voor me.

Tot 1989 werkte ik als pedagogiek- en praktijkdocente op verschillende leerkrachtenopleidingen in Paramaribo. Tijdens deze periode zag ik dat er maar weinig Surinaamse kinderboeken waren. Als pedagoog wist ze dat het voor het jonge kind belangrijk is leerstof te krijgen waarin de herkenning voor aanknopingspunten kan zorgen. Verder moeten kinderen voor de ontwikkeling van de eigen identiteit en hun zelfrespect positieve identificatiefiguren aangereikt krijgen. In veel boeken waren geen figuren waarmee het kind zichzelf kon identificeren.

Periode 1989 - heden

Vanuit deze situatie begon ik met het schrijven van kinderverhalen. Het werden dus verhalen die zich afspeelden in Suriname, waarin het kind zichzelf op een positieve manier kan herkennen. De eerste uitgave, De Flaporen van Amar, was in 1989.

Vanaf toen ben ik regelmatig uigekomen met nieuwe boeken. De meeste boeken geef ik zelf uit. Dit doe ik onder de naam van uitgeverij Publishing Services Suriname. Ik zorg ervoor dat de boeken gedrukt worden en daarna verkocht. De grote boekhandels in Paramaribo bestellen regelmatig mijn boeken. Daarnaast heb ik vaak een standje bij literaire activiteiten. Dan verkoop ik mijn boeken zelf.

Ik werk veel samen met de illustrator Gerold Slijngard. Samen hebben we aardig wat boeken uitgegeven. Als ik de boeken samen met Gerold uitgeef (dat wil zeggen dat wij samen voor het geld zorgen om de drukker te betalen) dan doen we dit onder de naam van Uitgeverij Lees Mee.

Verder zijn er boeken van mij uitgegeven door Gowtu Stari Publishing, het Cultureel Centrum Suriname en KITpublishers (Nederland). Bij de twee laatsten hoefde ik zelf lekker niets te betalen. Het boek dat KITpublishers hebben uitgegeven, De opdracht van Fodewroko, is gebruikt in een Leespiramideproject waaraan honderden scholen in Nederland, de Nederlandse Antillen en Suriname hebben meegedaan. Inmiddels is er naast de hardcover uitgave ook een paperback verschenen (2003).

In de tachtiger en negentiger jaren heb ik het binnenland van Suriname ontdekt. Een machtig gebied met stoffige rode wegen, geheimzinnig borrelende rivieren, een onmetelijk bomenland met kleine landingsstrips op de meest onverwachte plekken en mensen die aan de ene kant heel anders leven dan wat ik gewend was, maar aan de andere kant dezelfde wensen en verlangens bleken te hebben als alle andere mensen. Het binnenland van Suriname speelt in veel van mijn boeken een belangrijke rol.

Ik vind het leuk om met andere schrijvers te bemoeien. Daarom ben ik lid van de Schrijversgroep '77. We hebben een keer per maand een literaire avond in Tori Hoso (een kunstenaarskroeg) en een radioprogramma dat op de SRS (Stichting Radio-omroep Suriname, FM 96.3) om kwart over negen 's avonds op de maandagavonden wordt uitgezonden. In mei 2003 ben ik voorzitter geworden van de Schrijversgroep '77.

Vanaf oktober 2002 ben ik fulltime in dienst van het Instituut voor de Opleiding van Leraren als docent Beroepsvorming.

Ook ben ik in 2003 lid geworden van een politieke partij. Over mijn ervaringen in de politiek heb ik een tijdje een column in Paramaribo Post gehad. PP is een tijdschrift dat eenmaal in de veertien dagen uitkomt met "achter-het nieuws" informatie. Vanwege censuur ben ik daarmee opgehouden.

Prijzen

Voor mijn boek Nieuwe streken van Koniman Anansi kreeg ik de Surinaamse Staatsprijs voor Jeugdliteratuur over de periode 1989 - 1991. De prijs zelf werd uitgereikt in 1993. Ik ben tot nu toe de enige persoon aan wie deze prijs ooit is uitgereikt.

Van de culturele pagina van het Surinaamse ochtendblad De Ware Tijd kreeg ik in 1997 de TROKI GRANI. De prijs is toegekend voor buitengewone prestaties als schrijfster en uitgeefster.

Buitenlandse presentaties

Als schrijfster heb ik vaak Suriname en mezelf vertegenwoordigd op buitenlandse fora. Dit is een leuke kant van het kunstenaarschap. Zo bezocht ik o.a.:

1990 - Women's Writers Conference (Trinidad).
1992 - Women's Writers Conference (Curaçao).
1994 - Frankfürter Buchmesse, Duitsland.
1995 - Carifesta VI - Trinidad en Tobago.
1999 - gastspreekster Centre for Gender and Development
            Studies of the UWI (Trinidad).
2000 - Carifesta VII - St. Kitts and Nevis.
2001 - Suriname Art Exhibition (Trinidad) als storyteller.
2001 - First International Conference on Publishing in the Caribbean. (Jamaica).
2002 - Eregast op het Boekenfeest 2002 dat jaarlijks in Amsterdam wordt
            georganiseerd door de Vereniging Ons Suriname ter gelegenheid van de
            afsluiting van de Nederlandse Boekenweek.
2003 - Eregast van de Stichting BOEKIDS, die de Nederlandse kinderboekenweek
            in Den Haag, Nederland, organiseert.

Verdere informatiebronnen

Als je meer wilt weten lees dan ook:

1. Hermien Gaikhorst, Bloemlezing uit de Surinaamse literatuur. 1995. Publishing Services Suriname. Het boek is voor slechts 5000 surinaamse guldens te koop bij de surinaamse boekhandelaren.

2. Mededelingen van het Surinaams Museum, (Privé-Domein van de Surinaamse letteren). no 51, november 1993. Hiervoor moet je naar de biblioteek van het Surinaams Museum.

3. Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse Literatuur. De Geus, 2003.