|
| |
| SURINAME AFDELINGEN - Bevolking - Javanen - De pioniers
terug
De eerste 94 Javanen in Suriname
© Auteur: Paul. P. Mangoenkarso
11. Algemene slotbeschouwing
Het besluit van de 94
Het besluit van deze eerste 94 Javanen om naar Suriname te emigreren is een zeer gewaagde onderneming geweest. Vooral als men dit besluit in de context van de tijd, namelijk ruim 110 jaar geleden, plaatst. In die periode ging alles er primitiever aan toe dan nu het geval is. Daarbij te bedenken dat deze mensen geen idee hadden waar ze naar toe werden verscheept, behalve dat ze te horen hebben gekregen of voorgehouden werd dat ze werk hadden gevonden of aanvaard in een overzees (tanah sabrang) ver vreemd land hetgeen veel geld en rijkdom zou opleveren. Naar alle waarschijnlijk heeft het avontuur deze pioniers geen rijkdom opgeleverd.
De stap van de 94 Javaanse migranten is enigszins te vergelijken met de Javanen (ex-contracarbeiders en de nakomelingen) die het geliefde Suriname vaarwel moesten zeggen van-wege de proclamatie van de onafhankelijkheid en jaren na de onafhankelijkheid om in Nederland te vestigen. De Javanen hebben eigenlijk door het snel uitroepen van de onafhankelijkheid nau-welijks de kans gekregen om uit te wijken, in vergelijking met de Creolen en de Hindoestanen die Nederland eerder aandeden. Voor de ex-contractant betekent dit weer een vertrek uit een land dat zij als hun tweede thuisland hadden beschouwd en geaccepteerd.
Zij moeten zich opnieuw in een ander land aanpassen. Het verschil is dat zij en hun nakomelingen nu iets meer weten van het land waarheen ze naar toe gingen, en de taal spreken. Daarnaast nemen de nakomelingen van de contractanten een goede opleiding mee in hun bagage (misschien een profijt van de mammoet wet). Want elk vertrek uit het land waar men geboren of getogen is, brengt zeer veel emoties met zich mee en het is een zeer pijnlijk moment. Men verlaat verder in sommige gevallen niet alleen het land van waar men geboren is waar je navelstreng begraven ligt maar in vele ge-vallen ook de geliefde en dierbare familieleden en vrienden.
In feite verlaat men, de thuishaven waar men zich veilig voelt. Ook nu weer met het verschil dat wij met de huidige communicatie technieken gemakkelijk even naar huis kunnen schrijven, telegram versturen, telefoneren, chat-ten of mailen en als het broodnodig is het vliegtuig pakken om even naar huis te gaan. Dit was niet mogelijk voor de eerste 94 Javanen en de latere Javaanse contractanten. Wat zij doormaak-ten was vele malen zwaarder, omdat ze niet naar huis konden gaan, de communicatie middelen waren nog gebrekkig en velen waren vaak ook nog ongeletterd in de romeinse schrift (zij beheer-sen het Arabische geschrift). Schrijven naar familieleden was voor hen niet bij.
Kort samengevat hebben onze voorouders of ouders het zeer moeilijk gehad, dat blijkt ook uit het verhaal van Soegino een gerepatrieerde contractant. "Allen hebben met verschillende hunner gesproken zijn blij te zijn weer in het vaderland te zijn teruggekeerd. Het is daar geen toestand in Suriname, Soesah, sekali."
Heden ten dage: De mobliliteit van de Surinaamse Javanen
De Surinaamse Javanen blijken in de ruim 110 jaren zeer mobiel te zijn. Om uiteen lopende redenen zijn ze van het ene naar het ander land gemigreerd. Dit kan om te werk te worden gesteld als contractarbeiders in Suriname zijn (zoals dat met onze ouders of voorouders is gebeurd) of om de sociale, maatschappelijke, economische en politieke situatie van het thuisland.
Wie gedacht zou hebben, dat de Surinaamse Javanen alleen in Suriname zouden verblijven of na de contract periode (of later) terug zijn gegaan naar Indonesia heeft het volkomen mis gehad. Want mede door de politieke instabiliteit van Suriname, door het uitroepen van de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 en daarna de in 1980 gepleegde sergeantenstaatsgreep en de daaropvol-gende excessen en sociaal -economische malaise van Suriname zijn vele Surinaamse Javanen naar Nederland of elders in de wereld vertrokken om hun geluk te beproeven. Onderstaand sche-ma laat in eerste instantie in hoofdlijnen de verspreiding van de Surinaamse Javanen zien.
Dat blijkt ook uit de e-mail berichten van JavaS komen reacties uit verschillende hoeken van de wereld bijvoorbeeld, Miami en Canada. Concreet kunnen we zeggen dat wij de stappen van onze ouders of voorouders zijn gaan volgen, "weg naar het onbekende".
De electronische database waarin de historie van de kom af van de Surinaamse Javanen staat vastgelegd is nu vrij beschikbaar. Er zitten in de database soms fouten en daarnaast is bij een aantal variabelen "onbekend" ingevuld. Concreet komt het op neer dat de database op sommige punten tekort schiet. Het is daarbij raadzaam om de database dikwijls te optimalisren. Daarbij dient de database steeds bijgewerkt te worden, vooral de aangetroffen fouten en de ontbrekende variabelen extra onderzoek te laten uitvoeren door studenten (bijwijze van afstudeer opdrachten).
Auteur:
P.P.Mangoenkarso
Aan de totstandkoming van dit onderzoekverslag spreekt auteur zijn dank uit naar mw. mr M. Schouten en de heren drs J. Kras en Dr. S. Schenau voor de begeleidening van dit onderzoek. Verder dank aan de heer E.R. Pawirodikromo voor het verzorgen van de foto's.
Literatuur:
1. P.P. Mangoenkarso: De komst van de Javanen in Suriname en de achtergronden;
2. Drs. R. Kidjo: Historie van de Surinaamse Javanen in Nederlnad in sociaal-cultureel perspectief;
3. Mutyama Surinaams tijdschrift voor cultuur en geschiedenis, jaargang 1, nummer 2, 1990: De Javaanse Surinamer, Berichten uit een emancipatiestrijd (speciaal nummer);
4. Onze vaderlandse geschiedenis; K. Jansma, M. Schroor, 1987.
5. Suriname , een stukje derde wereld (derde oplage); R. van Waesberge, 1976
6.Towards A New "Javaneseness"; Santo Koesoebjono.
7. Bouwkunst in Suriname, Paramaribo, Kersten & Co, 1993 (2e druk), J.L. Volders
Beeldmateriaal:
1. Suriname anno 1920
|
naar boven
Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo - Last update:
|
|
|
| | |