 Geschiedenis Korps Poltie
De met politietaken belaste militairen kregen een aanvullende politionele opleiding en werden aangesteld als buitengewoon agent van politie. Ze bleven onderworpen aan het militaire straf- en tuchtrecht, maar in aangelegenheden hun politiedienst betreffende stonden zij in dezelfde verhouding tot de Procureur-generaal, de Commissaris van Politie en de distriktscommissaris, als alle andere buitengewone agenten van politie.
Het rapport van Bos stelde in 1910 voor om het leger op te heffen en aan de politie een meer militair karakter te geven, omdat enerzijds aan een buitenlandse inval niet moest worden gedacht en anderzijds het bestuur de beschikking moest hebben over een goed gedrild en aan troepsgewijs optreden gewend korps, om bij binnenlandse troebelen te kunnen worden ingezet.
De leiding en het kader zouden in hoofdzaak Europees moeten zijn, om volstrekte onafhankelijkheid tegenover de bevolking te bewaren. Surinamers die in aanmerking kwamen voor benoeming in hogere rangen zouden geplaatst moeten worden bij de politie in Nederland.
De krijgstucht zou op het politiekorps van toepassing moeten zijn, terwijl een groot deel van het korps gekazerneerd moest worden. Ook zou het politiekorps moeten worden uitgebreid.
De voorstellen van het rapport werden niet uitgevoerd, al werden tot na de Tweede Wereldoorlog nog militairen ingezet voor het uitvoeren van politiediensten, vooral in Nickerie en Albina.
Het is niet onwaarschijnlijk dat de Commissie Bos zich bij de samenstelling van haar rapport mede heeft laten leiden door de gebeurtenissen van 1910.
 Killinger gearresteerd, hij wordt opgebracht door Inpecteur Morren.
In dat jaar probeerde Killinger een omwenteling teweeg te brengen, waarna hij Suriname tot een Republiek zou uitroepen. Aan de vooravond van de geplande omwenteling lekte het complot uit en werden de samenzweerders opgepakt. De plannen veroorzaakten grote deining in de samenleving, vooral omdat de leider inspecteur van politie was en geholpen zou worden door enkele politieagenten.
Killinger was omstreeks 1875 geboren in Hongarije en daar, na een ongeluk met een vuurwapen, uit het leger ontslagen. Hij ging toen naar Nederland, waar hij tekende voor het koloniaal leger en naar Suriname werd uitgezonden in december 1899 als militair. In 1900 trad hij in dienst bij de politie, waar hij snel promotie maakte en in 1904 benoemd werd tot inspecteur. Hij wilde zich meester maken van de wapens van de politie, daarna het Fort Zeelandia bezetten, de regering arresteren en de macht in het land overnemen. Hij rekende daarbij op de steun van o.m. de plantagearbeiders.
Het plan lekte uit, Killinger werd ter dood veroordeeld, maar kreeg gratie en moest zijn straf verder in Nederland uitzitten. Over het uitlekken gaat het verhaal dat een van de samenzweerders bij de biecht het plan vertelde aan de priester die hem adviseerde de informatie door te geven aan de Procureur-generaal, waarna deze kon ingrijpen.
In de loop der jaren werden diverse wijzigingen aangebracht in de bepalingen met betrekking tot het korps. Zo werden de salarissen gewijzigd in die zin, dat niet meer gewerkt zou worden met de bedragen zoals vastgesteld bij de verordening van 21 december 1894, maar dat die geregeld zouden worden "naar de daarvoor bij de Koloniale huishoudelijke begroting toegestane gelden". Periodieke verhogingen zouden worden toegekend na gebleken ijver, plichtsbetrachting en bekwaamheid. Verpleging in een openbare ziekeninrichting zou niet meer kosteloos zijn, als de ziekte aan eigen schuld te wijten was.
Foto uit 1900: Een politieagent ( zittend rechts ) en een soldaat |
|
In de instructie werden wijzigingen aangebracht die soms alleen maar een formeel karakter hadden. Zo werd in die van 1935 gesteld, dat politiefunctionarissen "strikt eerlijk, waarheidlievend en onomkoopbaar" moesten zijn.
Politie in dienst, of in uniform mocht niet in het openbaar roken, tabak kauwen of eten en drinken en zich niet begeven in een drankinrichting.
Maatregelen van geweld mochten door de politie slechts worden genomen:
- op ambtelijk bevel van het daartoe bevoegde gezag;
- tot noodzakelijke verdediging;
- tot het uiteendrijven van volksoplopen of samenscholingen en bij gewelddadig verzet;
- bij het stuiten op ernstige tegenstand;
- bij ontvluchting van veroordeelden en van verdachten.
Indien wapengeweld zou worden gebruikt bij volksoplopen, moest de politie eerst waarschuwen:
"Gehoorzaamheid aan de wet! Naar huis - of geweld zal worden gebruikt"!
Belangrijk is wat gezegd werd omtrent bevordering.
"Gunstige rapporten, belangrijke dienstverrichtingen, een duurzaam goed gedrag, zowel in- als buiten dienst, voldoende dienstijver, takt om met het publiek om te gaan, goede persoonlijke hoedanigheden en lichamelijke geschiktheid, zomede praktische en theoretische bekwaamheid, kunnen aanleiding tot bevordering geven. Aan de bevordering tot agent van politie derde, tweede en eerste klasse gaat in het algemeen een opleiding, gevolgd door een examen, vooraf".
"De benoeming tot hogere rang dan van agent van politie der tweede klasse geschiedt bij keuze". Voor langdurige trouwe diensten bij de politie zouden medailles worden toegekend:
- in brons, na een diensttijd van 12 jaren;
- in zilver, na een diensttijd van 20 jaren;
- in goud, na een diensttijd van 30 jaren.
Ook de toe te kennen straffen werden in de nieuwe instructie keurig opgesomd.
De zwaarste straf was ontslag. Dit kon ondermeer worden verleend bij "dienstweigering, openbare dronkenschap in- of buiten dienst, onzedelijk of liederlijk gedrag, herhaalde, juist gebleken, klachten wegens het maken en niet betalen van schulden". Ook omtrent de standplaatsen, de kleding en wapening en de geneeskundige behandeling werden sommige bepalingen herzien of aangevuld.
De vergoeding voor het gemis van vrije woning werd vastgesteld op f. 10,- 's maands voor agenten 4e, 3e, 2e klasse. Op f. 15, voor agenten 1e klasse.
Op f. 20,- voor hoofdagenten en op f. 25.- voor ambtenaren van politie.
|
|
Naar Voorpagina
terug
naar boven