suriname Naar Voorpagina

  


   
ONDERDELEN
Afro-Surinamers
 suriname nu  Chinezen  1
 suriname nu  Chinezen  2

Onderwerpen
Bevolking
 suriname nu  Afro-Surinamers
 suriname nu  Boeren
 suriname nu  Chinezen
 suriname nu  Hindostanen
 suriname nu  Inheemsen
 suriname nu  Javanen
 suriname nu  Joden
 suriname nu  Libanezen

AFDELINGEN
  suriname nu Algemeen
 suriname nu De Douane
  suriname nu Telefoonboek
  suriname nu Bevolking
  suriname nu Distrikten
  suriname nu Reis info
  suriname nu Cultureel erfgoed
  suriname nu Geschiedenis
  suriname nu Foto's
  suriname nu Natuur
  suriname nu Personen
  suriname nu Koken / recepten
  suriname nu Vragen over NIBA
  suriname nu Wat is ANDA

     
 SURINAME  suriname nuAFDELINGEN - suriname nu Bevolking - - Chinezen

 suriname . NU terug
 


Bevolking Suriname.    

   De Chinezen.



Dit leidde tot werving van contractarbeiders in Brits-Indië, waartoe met Engeland in 1872 een verdrag werd gesloten. De Chinese migratie is als contractimmigratie, alles te zamen genomen, geen succes geweest. Het aantal migranten was, in het licht van de arbeidsbehoeften, te gering en de kosten verbonden aan hun korte verblijf op de plantages waren te hoog om tot het tegengaan van de grote terugval in de produktie van de plantages bij te kunnen dragen.

De grote meerderheid van de contractarbeiders is na afloop van het contract niet direct naar China teruggekeerd, maar in Suriname gebleven. Zij zochten en vonden ten dele (aanvankelijk) een bestaan als vrije arbeiders op de plantages of in de kleine landbouw, doch vooral in de handel en in sommige winkelambachten, zoals de houtskoolverkoop en het broodbakken. Zij drongen met name door in de distributie en later ook in de import van levensmiddelen, dank zij een efficiënte interne organisatie (waarin zij familiale relaties positief benutten) en wegens hun lage persoonlijke behoeftenniveau.

Waren er in 1867 reeds enkele Chinese winkels, in de jaren zeventig kwam een belangrijk deel van de winkels op de plantages in hun handen en in de jaren tachtig ook in Paramaribo. In 1898 bezaten zij in Paramaribo meer dan 30% en in de districten meer dan de helft van alle provisiewinkels. Dit waren bovendien de grotere winkels. In deze eeuw heeft dit overwicht in de levensmiddelenhandel en in enkele andere specifieke beroepsvelden zoals de goudsmederij zich verder uitgebreid. In 1939 werd 2/3 van de winkels in 'provisie en kramerijen' gedreven door Chinezen; in Paramaribo zelfs 84%.

Dat zij in Paramaribo toen belangrijker waren dan in de districten, moet worden toegeschreven aan de opkomst van de Hindostanen in de handel. In later jaren hebben deze ook in de stad de positie van de Chinezen enigszins aangetast. Ruwweg dreven de Chinezen omstreeks 1970 70% van de 'Chinese winkels' waar de Surinamers een belangrijk deel van hun dagelijkse levensbehoeften kopen; in Paramaribo 75% en in de districten 65%. In de afgelopen jaren heeft de regulering van de levensmiddelenhandel door de overheid hun positie duidelijk verzwakt. Van de grote handelszaken zijn er slechts enkele in Chinese handen.

Dit hangt mede samen met de achtergrond van de Chinese handelaar, die dikwijls niet in Suriname maar in China is geboren. Reeds omstreeks 1890 behoorde het merendeel van de Chinese handelaars niet tot de contractarbeiders of hun directe nakomelingen in Suriname (die veelal half Chinees waren, geboren uit concubinaatsverhoudingen). De geslaagde winkelier liet uit China familieleden - m.n. mannelijke - overkomen om in zijn zaak te assisteren om dan na enige tijd hetzij hem op te laten volgen hetzij elders een nieuwe zaak te laten beginnen; soms kwamen later dan ook de echtgenote en/of kinderen naar Suriname.

Dit heeft ertoe geleid dat tot op vandaag een groot deel van de Chinese bevolking in China is geboren. In 1939 was van de Chinese winkeliers 90% in China geboren, in 1966 in Paramaribo ca. 70%. Van alle Chinese mannen ouder dan 20 jaar was in 1964 bijna de helft uit China afkomstig. De uit China gekomenen blijven meestal sterk op China en op de Chinese cultuur gericht. Vaak keerden zij op hoge leeftijd naar China terug, iets wat sinds de communistische machtsovername in hun geboorteland sterk is afgenomen.

Deze machtsovername heeft ook een ander typerend fenomeen van de Chinese migratie in betekenis doen verminderen, ni. het zenden van in Suriname geboren kinderen voor opvoeding naar China, die dan later soms weer naar Suriname terugkeerden om in de handel te gaan werken. Kinderen die in Suriname bleven, hebben al vanouds de handel veel minder als beroepsveld gekozen. Zij zijn gevormd in westers intellectuele zin; men treft ze o.a. aan als artsen, werknemers bij banken, verzekeringsmaatschappijen en in het onderwijs. De opleiding die ze hebben gekregen duidt op het hoge aspiratieniveau dat de ouders veelal voor hun kinderen koesteren.

In Suriname hebben de Chinezen zich veelal via huwelijken of concubinaatsverhoudingen verbonden met vrouwen uit andere etnische groeperingen; in Paramaribo meestal met Afro-Surinaamsen, in de districten vaak met Javaansen. De kinderen uit de concubinaatsverhoudingen werden en worden daarbij in de regel erkend. Onder de in de handel werkzamen is thans meer dan vroeger een tendentie om, indien men trouwt, een Chinese uit China te prefereren die, uitgekozen op foto's, uit Hong Kong wordt gehaald.

Daarentegen is bij hen die buiten de handel werkzaam zijn, en dus vrijwel altijd in Suriname zijn geboren, de 'mengingsgraad' hoog. Derde-generatie-Chinezen komen in feite in Suriname weinig voor. Hoewel vele kinderen uit deze verbintenissen zich niet tot de Chinese groepering rekenden resp. werden beschouwd, is door de immigratie het aantal Chinezen gestaag toegenomen: in 1905 bedroeg het 1160, in 1921: 1310, in 1950: 2371, in 1964: 5544 en in 1971: 6400. De groei in de naoorlogse jaren moet worden toegeschreven aan het verminderen van de terugkeer, de sterkere immigratie van vrouwen en daardoor het grotere aantal geheel-Chinese kinderen. Wel zijn in de afgelopen jaren nogal wat Chinezen naar het buitenland getrokken, zowel naar Nederland als naar de V.S. en Canada.

Vooral de in China geboren Chinezen vormen een onderling sterk gesloten gemeenschap die ook eventuele conflicten zoveel als mogelijk intern oplost. Onderscheid en conflicten hebben in het verleden geleid tot het ontstaan van verschillende verenigingen, waarvan de oudste al in 1876 werd opgericht. Deze voornaamste verenigingen zijn: Kong Ngie Tong Sang, Chung Fa Foei Kong, de jongerenvereniging Tsang Ngen Foei en de handelsvereniging Fa Kiauw Chong Foei. Elk heeft een eigen clubgebouw. Er is voorts een eigen dagblad dat voor de vele Chinezen die geen Nederlands kennen en het Surinaams alleen spréken, een belangrijke bron van informatie vormt. Voorts is er een Chinese begraafplaats en worden oude, armlastige Chinezen - die weinig in aantal zijn - in het clubgebouw van Kong Ngie Tong Sang gehuisvest.

Er is ook een eigen zwembad waar evenwel, in tegenstelling tot de verenigingen, vooral de in Suriname geboren Chinezen komen en ook niet-Chinezen toegang hebben. Dit laatste is een uiting van de verschillen die er in feite binnen de Chinese groepering bestaan tussen de in China geborene en de in Suriname geborene. Zij leven min of meer in twee cultuurwerelden; voor de ChinaChinees is de Suriname-Chinees geen 'echte' Chinees meer. Pogingen om onder in Suriname geboren en opgevoede Chinezen de culturele identiteit te bewaren en te benadrukken worden bij tijden ondernomen. Getracht wordt via onderwijs de bekendheid met de Chinese taal en cultuur te vergroten. Een aantal traditionele feesten, o.a. het beroemde Nieuwjaarsfeest, wordt gevierd.

Het verminderen van het culturele identiteitsbewust zijn houdt waarschijnlijk mede verband met en komt tot uiting in hun overgang naar de christelijke godsdienst. De in Suriname geboren kinderen worden, reeds sinds decennia, in overgrote meerderheid gedoopt en krijgen meestal onderwijs op de rooms-katholieke scholen. Een dilemma onder de Chinese groepering vormt heden ten dage de houding in het conflict tussen de Volksrepubliek China en Taiwan. Terwijl de ouderen zich vrijwel zonder uitzondering op Taiwan oriënteren, hebben vele jongeren bewondering voor de ontwikkelingen in de Volksrepubliek, waarmee Suriname diplomatieke betrekkingen onderhoudt.





suriname . NU  naar boven



Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo -
Last update: